Hooikoorts in het pollenseizoen – Symptomen & oorzaken
Help! Het hooikoortsseizoen is terug
Heb je weer last van niesbuien, een loopneus, tranende ogen, een verstopte neus en/of rode ogen zodra je buiten komt? Wellicht ben je allergisch voor graspollen, boompollen of pollen afkomstig van (on)kruiden. In de volksmond spreken we over hooikoorts.Wat verstaan we onder hooikoorts?
Hooikoorts is een term die we in de volksmond gebruiken voor pollen- of stuifmeelallergie. De allergische luchtwegklachten worden veroorzaakt door een reactie van het afweersysteem bij het inademen van stuifmeelkorrels of pollen van grassen, bomen of (on)kruiden die rondzweven in de lucht.Wit je dat zowat 20 % van de Belgische bevolking lijdt aan hooikoorts. Hiermee is hooikoorts de meest voorkomende vorm van allergie in onze streek. En vaak zijn deze mensen zelfs allergisch voor meerdere soorten pollen tegelijk, wat het nog lastiger maakt.
Vanwaar komt de term hooikoorts?
Vraag je je ook weleens af vanwaar de term hooikoorts komt? Neen, die heeft eigenlijk niets te maken met hooi noch met koorts. Eigenlijk werd de term bedacht door de Engelse arts John Bostock die altijd last had van vervelende klachten tijdens de hooiperiode. En omdat hij zich hier koortsachtig bij voelde, sprak hij spontaan van hooikoorts. Een term die we tot op heden nog altijd gebruiken. De medische term voor hooikoorts is allergische rinitis.Wat zijn de symptomen van hooikoorts?
De meest voorkomende klachten bij hooikoorts zoals niezen, een loopneus of een verstopte neus, lijken heel sterk op verkoudheidsklachten. Bij een gewone verkoudheid zullen de klachten over het algemeen na enkele dagen verdwijnen. Bij hooikoorts echter kunnen de klachten enkele weken blijven aanhouden. Wie ‘gezegend’ is met een ernstige allergische rinitis kan zelfs gedurende het hele voorjaar en de zomer last hebben van de vervelende hooikoortssymptomen.Hooikoorts uit zich meestal door de volgende symptomen:
- Loopneus
- Verstopte neus
- Niesbuien
- Jeukneus
- Tranende en jeukende ogen
- Kriebelkeel
- Kriebelhoest
- Benauwdheid
- Vermoeidheid
- Concentratieproblemen
- Slecht slapen
- Hoofdpijn
- Ontstekingsreactie van de bovenste en de onderste luchtwegen als gevolg van hooikoorts
- Moeite met ademhalen, piepen of hoesten (astma en/of bronchitis) als gevolg van hooikoorts
Het ontstaan van de klachten tijdens het pollenseizoen
Hooikoorts komt het meest voor tijdens het pollenseizoen. Planten zoals grassen, bomen, (on)kruiden en bloemen vormen in hun bloeiperiode stuifmeel, ook wel pollen genoemd. De bloeiperiode is voor elke plant verschillend, gaande van februari tot en met september. De meeste pollen verspreiden zicht tijdens de lente. Vandaar dat de hooikoortsklachten het hoogste pieken tijdens het voorjaar.De eerste hooikoortsboosdoeners zijn de berk en de hazelaar. Zij bloeien al in januari, februari en maart. De eerste graspollen doen hun intreden in de maand mei, sommige geven pas in september hun stuifmeel af. En het merendeel van de (on)kruiden bloeien tussen mei en november. Je hebt het al begrepen, het pollenseizoen kan dus heel lang duren. Slechts in de wintermaanden zijn we pollenvrij.
De invloed van het weer op het pollenseizoen
De bloeiperiode van de verschillende planten is grotendeels afhankelijk van het weer. Een warme winter kan ervoor zorgen dan de hooikoortsperiode vroeger begint. Daarnaast kan het weer ook de hoeveelheid pollen sterk beïnvloeden. Hoe warmer, zonniger en winderiger het weer, hoe meer pollen in de lucht zullen zweven. Bij regen daarentegen worden de pollen weggespoeld.Het effect van de klimaatverandering op het pollenseizoen
Recente studies hebben jammer genoeg geen goed nieuws voor de hooikoortslijders. Blijkt namelijk dat het pollenseizoen niet alleen vroeger aanvangt en langer duurt, er zijn tegenwoordig ook veel meer pollen in de lucht dan vroeger. Dit zou allemaal te maken hebben met de klimaatverandering.Enkele ‘lastige’ pollensoorten
- Pollen van de berk
Berken zijn doorgaans de eerste lastposten onder de veroorzakers van hooikoorts. Met zijn witte stam en takken groeit de berk niet alleen op zandgronden, je komt ze ook overal tegen in parken, tuinen en straten. Aan het einde van zijn takken, bloeien er 5 centimeterlange gele katjes waaruit de wind heel wat stuifmeel wegblaast. Een berkenpollenallergie komt zeer vaak voor.
- Pollen van de els
De vroegbloeiende els is te herkennen aan zijn zwarte schors die er vaak gescheurd uitziet. Hij bloeit over het algemeen op drassige plaatsen en langs het water. De bloeiwijze bestaat uit hangende katjes die vooral in maart stuifmeel produceren.
- Pollen van de hazelaar
Ook de hazelaar is een vroegbloeier. Je vindt hem terug in loofbossen en aan bosranden. Halverwege maart produceert hij de meeste pollen.
- Graspollen
Gras dat zowat overal aanwezig is (weilanden, grasvelden, langs wegen, spoorwegen en dijken) is de belangrijkste oorzaak van hooikoorts. Een 30-tal grassoorten (van de ongeveer 140 in onze streken) bloeit tussen begin mei en half juni en zijn verantwoordelijk voor graspollenallergie.
- Pollen van de bijvoet (onkruid)
Bijvoet die we kennen als onkruid dat groeit langs de wegen, spoorwegen en waterlopen en op braakliggende terreinen is eveneens een belangrijke veroorzaker van hooikoorts. Dit kruid kan een meter hoog worden en kun je herkennen aan zijn vele vertakkingen met kleine gele bloempjes. Als laatbloeier piekt de bijvoet meestal in augustus en sluit hiermee voor veel hooikoortslijders het pollenseizoen af.
Is hooikoorts erfelijk? Of besmettelijk?
Als beide ouders last hebben van hooikoorts is de kans groot dat een of meerdere van hun kinderen ook hooikoorts ontwikkelt. Anderzijds is hooikoorts absoluut niet besmettelijk.Wat kun je doen om hooikoorts te verminderen?
- Luister naar de hooikoortsberichten op de radio, televisie, internet of app en probeer er zoveel mogelijk rekening mee te houden.
- Vermijd zoveel mogelijk om naar buiten te komen als de pollenmetingen hoog staan.
- Houd de ramen en deuren zoveel mogelijk dicht bij mooi en droog weer. Verlucht je huis bij voorkeur ’s morgens vroeg of ’s avonds laat wanneer de hoeveelheid pollen in de lucht lager is.
- Houd in de wagen je ramen en de luchttoevoer afkomstig van buiten gesloten. Overweeg de aanschaf van een pollenfilter.
- Prikkelende stoffen zoals roken of meeroken, de geur van lijm, verf, reinigingsmiddelen of parfum kunnen de hooikoortsklachten verergeren. Heb je last van hooikoorts, probeer het inademen van prikkelende of chemische stoffen zoveel mogelijk te vermijden.
- Droog je wasgoed tijdens het pollenseizoen bij voorkeur binnen of in de droogkast.
- Bij ernstige hooikoorts, raadpleeg je huisarts. Hij kan je een antihistaminicum voorschrijven of een product op basis van planten en kruiden (fytotherapie) die de klachten van hooikoorts kunnen verlichten.
