Natriumbicarbonaat – Orale ontzuring lichaam

17 mei 2024

medibib-week20-natriumbicarbonaat-socials

Natriumbicarbonaat om je lichaam te ontzuren

Natriumbicarbonaat wordt van oudsher geprezen om een aantal voordelen voor onze gezondheid. Zo wordt natriumbicarbonaat in de volksmond ook wel baking soda of zuiveringszout genoemd vanwege zijn zuiverende werking.

Gezien zijn bijzondere eigenschappen en de (soms overdreven) positieve aandacht in de media, wordt helaas echter vaak onvoldoende aandacht gegeven aan het correcte gebruik van natriumbicarbonaat voor de gezondheid. Een verkeerde inname of de verkeerde vorm kan immers juist eerder een negatief effect hebben op de gezondheid. In dit artikel nemen we natriumbicarbonaat onder de loep zodat je een beter zicht krijgt op de positieve en de negatieve effecten van deze stof.

Wat is natriumbicarbonaat?

Natriumbicarbonaat is een lichaamseigen stof die een belangrijke rol als basische buffer speelt in het lichaam. Natriumbicarbonaat wordt in grote hoeveelheden geproduceerd door de alvleesklier om de zure maaginhoud te neutraliseren wanneer die in de twaalfvingerige darm terechtkomt. Wanneer natriumbicarbonaat in aanraking komt met het maagzuur ontstaat koolstofdioxide. Verder kan natriumbicarbonaat zure afvalstoffen in het bloed neutraliseren, vastzittende zuren oplossen en alle overtollige zuren laten afvoeren. Omwille van zijn zuiverende werking bij het verwijderen van zuren, wordt natriumbicarbonaat in de volksmond ook wel zuiveringszout genoemd. Buiten het lichaam kennen we natriumbicarbonaat als een wit kristallijn, in water oplosbaar poeder dat o.a. toegepast wordt als zuurteregelaar in voedingsmiddelen, stabilisator, rijsmiddel (vanwaar de naam baking soda) dat het E-nummer E500 toegewezen gekregen heeft.

Is baking soda hetzelfde als soda?

In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt zijn baking soda en soda niet hetzelfde! Hoewel beide vaak voor hetzelfde verkocht worden. Wees dus op je hoede! Zo is baking soda synoniem van natriumbicarbonaat (NaHCO3), terwijl soda natriumcarbonaat (Na2CO3) is. Beide stoffen zijn carbonaten: chemische verbindingen van koolstof en zuurstof die ook wel koolzuurzouten genoemd worden. Zowel natriumbicarbonaat als natriumcarbonaat zijn wit van kleur en geurloos, maar hun toepassing is totaal verschillend en je mag ze dus niet door elkaar gebruiken.

Natriumbicarbonaat of baking soda in de keuken

Als rijsmiddel
In de voedingsindustrie wordt natriumbicarbonaat veelvuldig toegevoegd aan deeg of beslag waar het onder het E-nummer E500 toegepast wordt als rijsmiddel in bakpoeder in plaats van gist, als zuurteregelaar en als antiklontermiddel. In contact met zure ingrediënten zoals azijn, karnemelk of citroensap reageert natriumbicarbonaat met het zuur door koolstofdioxidegas vrij te geven, waardoor het deeg of het beslag rijst en je pretzels, bagels, koekjes of cake luchtig worden.
Prik of sodadrankjes
Gebaseerd op hetzelfde principe kan natriumbicarbonaat ook gebruikt worden om dranken met ‘prik’ te maken, ook wel sodawater of spuitwater genoemd.
Vlees mals maken
Natriumbicarbonaat kan worden gebruikt om taaie stukken vlees malser te maken. Het kan worden toegevoegd aan een marinade of wrijfmix om de vezels van het vlees te helpen afbreken, waardoor het malser wordt.
Peulvruchten beter verteerbaar maken
Het toevoegen van een snufje natriumbicarbonaat aan het kookwater van peulvruchten zoals bonen en linzen kan helpen om hun kooktijd te verkorten en ze gemakkelijker verteerbaar te maken door de natuurlijke enzymen af te breken die gasvorming kunnen veroorzaken.
Reinigingsmiddel voor pesticiden
Het weken van groenten en fruit in een oplossing van water en natriumbicarbonaat kan helpen om vuil en pesticiden te verwijderen, waardoor ze veiliger zijn om te consumeren.
Zelfgemaakte sportdranken
Natriumbicarbonaat wordt vaak toegevoegd aan zelfgemaakte sportdranken om ze te alkaliseren en elektrolyten aan te vullen na intensieve lichamelijke activiteit.

Natriumcarbonaat of soda als reinigingsmiddel

Hoewel voor volgende toepassingen ook natriumbicarbonaat gebruikt kan worden, zul je in de handel vooral producten vinden op basis van soda of natriumcarbonaat. Was-, schoonmaak- of huishoudsoda is een wit poeder dat gebruikt wordt voor allerlei schoonmaakdoeleinden. Soda is immers veel alkalischer dan baking soda en is dan ook een krachtiger reinigingsmiddel voor het verwijderen van vet, olie en vuil op allerlei oppervlakken.
Enkele welgekende toepassingen zijn:

Schuurmiddel voor keuken en badkamer: keukenaanrechtbladen, wastafels, badkuipen, keuken- en badkamertegels
Ontgeuren van tapijten, zetelstoffering, autozetels, matrassen, kussens…
Absorberen van vieze geurtjes in de koelkast
Reinigen van verkleurde theekopjes of koffiemokken
Ontvetten van keukenapparaten zoals frituurpannen, ovens en kookplaten
Schrobben van voegen tussen keuken- en badkamertegels en vloeren
Verwijderen van verkleuringen en zweetgeur uit kleding

Wat betekent natriumbicarbonaat voor onze gezondheid?

Wetenschappelijke onderzoeken tonen aan dat naarmate we ouder worden, de hoeveelheid natriumbicarbonaat in ons bloed significant afneemt. De afname zou substantieel beginnen vanaf de leeftijd van 40 jaar waardoor het lichaam steeds meer zure afvalstoffen begint op te hopen. Dat komt omdat door de afname van het basische natriumbicarbonaat het bloed het moeilijker krijgt om de juiste zuurtegraad (pH 7,365) te handhaven. De zuurtegraad in het bloed heeft slechts een zeer beperkte marge om in leven te kunnen blijven. Wanneer de hoeveelheid zure afvalstoffen in het bloed groter wordt dan het natriumbicarbonaat kan bufferen, zal het lichaam tot andere slimme overlevingsmechanismen moeten overgaan:

De overtollige zure afvalstoffen binden met andere basische mineralen
Bij gebrek aan natriumbicarbonaat gaat het lichaam op zoek naar andere basische mineralen. Die worden dan geroofd uit de botten, tanden, nagels, huid en haarbodem om te binden met de overtollige zuren. De zure zouten die door deze binding ontstaan worden vervolgens op diverse plaatsen in het lichaam opgeslagen. Verzuring leidt bijgevolg tot een structurele demineralisatie met o.a. botontkalking, tandafbraak, broze nagels, een dunne huid en broos haar tot gevolg.
Kristallisatie van de vloeibare zuren
Overtollig urinezuur wordt door het lichaam omgezet in urinezuurkristallen wat kan leiden tot nierstenen.
Vocht vasthouden om de zurenconcentratie te verlagen
Door vocht vast te houden op de plaatsen waar het lichaam de vloeibare zuren ophoopt, verlaagt de concentratie van deze zuren waardoor de zuurtegraad zich op deze plaatsen herstelt. Om deze redenen wordt bij oudere mensen vaak veel vocht vastgehouden in de onderbenen en de voeten.

Ontzuren met natriumbicarbonaat

Om de natuurlijke verzuring die optreedt bij veroudering te helpen remmen zou een dagelijkse toevoer en aanvulling van natriumbicarbonaat nuttig kunnen zijn. Naast een gezonde voeding waarbij rekening gehouden wordt met een gezond zuurbasenevenwicht, kan een supplement met natriumbicarbonaat het lichaam ondersteunen bij het ontdoen van opgehoopte zuurresten (ontzuren). Hoe beter het lichaam ontzuurd is, des te beter het kan functioneren.

De helende werking van natriumbicarbonaat volgens Dr. Mark Sircus

In zijn boek “Natriumbicarbonaat” beschrijft Dr. Mark Sircus de helende werking van baking soda. Het lijkt bijna te mooi om waar te zijn dat dit stofje in staat zou zijn om zoveel helende eigenschappen in zich te hebben. In dit boek lees je hoe natriumbicarbonaat volgens de auteur je direct en indirect kan helpen:

Bescherming van de spijsverteringsenzymen
Vaatverwijdende eigenschappen
Verhoging van de vloeibaarheid van het bloed
Verhoogde zuurstoflevering door een betere bloedcirculatie
Sterke ontstekingsremmer
Ontgifting en neutralisering van allerlei gifstoffen
Ontzuren van het lichaam
Schimmelwerend, vooral in combinatie met jodium
Vermindering van vermoeidheid
Snelwerkend tegengif voor aspartaam
Ondersteuning bij botontkalking (osteoporose)

Aandacht voor een correct gebruik van natriumbicarbonaat

Wat je best niet doet
Terwijl veel websites en andere bronnen aanraden om natriumbicarbonaatpoeder of baking soda op te lossen in water en dit op te drinken, valt dit eigenlijk niet aan te raden. Wanneer natriumbicarbonaat op die manier in pure vorm, onbeschermd of opgelost in contact komt met het maagzuur ontstaat een chemische reactie waarbij het natriumbicarbonaat volledig omgezet wordt in koolstofdioxide (CO2), keukenzout (NaCl) en water (H2O).
Gevolg: geen opname van natriumbicarbonaat, wel problemen
Door de volledige omzetting van het natriumbicarbonaat blijft er niets meer over om op te nemen in het bloed. Wel creëer je hiermee andere problemen: de CO2 veroorzaakt gasvorming, een opgeblazen gevoel en winderigheid en het keukenzout dat vrijkomt verhoogt de bloeddruk.
De juiste manieren
Om bovenstaande te vermijden, raden we je aan om natriumbicarbonaat in speciale maagzuurresistente capsules in te nemen zodat het niet in contact komt met het maagzuur. Deze capsules lossen pas op in de darmen waar het natriumbicarbonaat volledig en veilig door het lichaam opgenomen kan worden. En door basisch water te drinken, ondersteun je je lichaam om zelf natriumbicarbonaat aan te maken.

Uitwendige toepassingen van natriumbicarbonaat

Naast de inwendige toepassingen, wordt natriumbicarbonaat ook uitwendig geadviseerd voor volgende toepassingen:

Huidverzorging
Natriumbicarbonaat toevoegen aan je badwater kan helpen om je huid te verzachten en huidirritaties te verlichten zoals bij insectenbeten, zonnebrand en jeukende huid.
Tandheelkundige verzorging
Natriumbicarbonaat wordt soms gebruikt als natuurlijke tandpasta of mondspoeling vanwege het vermogen om tandplak te verminderen en de pH in de mond te neutraliseren, wat kan helpen bij het voorkomen van tandbederf en tandvleesproblemen.
Deodorant
Vanwege zijn vermogen om geuren te absorberen, wordt natriumbicarbonaat soms gebruikt als een natuurlijk alternatief voor commerciële deodoranten.

Conclusie

Natriumbicarbonaat is een veelzijdige stof met tal van toepassingen in huis, keuken en persoonlijke verzorging. Van het rijzen van gebak tot het reinigen van oppervlakken en het neutraliseren van geuren, het is een handig en betaalbaar product om bij de hand te hebben. Het is echter belangrijk om goed het onderscheid te maken tussen natriumbicarbonaat en het veel alkalischere (en gevaarlijkere) natriumcarbonaat, wat niet altijd duidelijk aangeduid staat op de verpakkingen. Bovendien moet je bij het ontzuren van je lichaam natriumbicarbonaat op de juiste manier innemen om onbedoelde schade te voorkomen. Slechts met de juiste voorzorgsmaatregelen kan natriumbicarbonaat een waardevolle aanvulling zijn voor je gezondheid.