Voedingstips eindejaarsfeesten – Genieten met mat

19 december 2024

Voedingstips voor de feestdagen: genieten met balans

De feestdagen zijn een periode van gezelligheid, samenzijn, en – laten we eerlijk zijn – lekker eten! Overal zijn aanlokkelijke gerechten en zoete lekkernijen te vinden, worden promoties gegeven op feestelijke schotels en schuimwijnen, en het is heel gemakkelijk om je te laten verleiden. Het is dan ook de tijd van het jaar waarin veel mensen worstelen met overmatige calorieën , suiker , vet, en zoete en alcoholische drank. Toch hoeft genieten niet gelijk te staan met overdaad en kun je ook heerlijk eten zonder je gezonde levensstijl op te offeren. In dit artikel geven we je heel wat praktische voedingstips om je te helpen de juiste balans te vinden tussen genieten en gezond blijven.

1. Maak een plan vooraf en kies voor balans

Feesten draait niet alleen om eten, maar vooral om gezellig samen zijn met de mensen die je leuk vindt en graag ziet. Voordat de feestdagen aanbreken, is het handig om een voedingsplan op te stellen. Denk na over de dagen waarop je feestmaaltijden hebt en probeer de dagen ertussen de balans te houden. Zo ben je beter voorbereid en voorkom je om in bepaalde valkuilen te trappen waardoor je te veel gaat eten. Als je weet dat er een uitgebreid diner aankomt, kun je de rest van de dag lichtere maaltijden eten om overbelasting te voorkomen. Vermijd echter wel om maaltijden over te slaan.

2. Begin de dag met een gezond ontbijt

Door de feestdagen te starten met een voedzaam ontbijt dat rijk is aan vezels en eiwitten vermijd je vreetbuien tijdens de feestmomenten. Denk aan havermout met fruit, een volkoren boterham met avocado, een omelet met groenten of een yoghurt met noten en zaden. Dit helpt om je bloedsuikerspiegel stabiel te houden en voorkomt overmatige trek later op de dag

3. Sla geen maaltijden over

Door maaltijden over te slaan loop je het risico op een daling van je bloedsuikerspiegel met een plotse hongeraanval als gevolg. Ben je dan net boodschappen aan het doen, dan zul je snel in de verleiding komen om dingen te kopen die je niet nodig hebt en je kar vol te proppen met onnodige calorieën. Sla zeker ook geen maaltijd over voor de feestmalen. Hier geldt dezelfde regel: door met een hongerige maag te aperitieven en aan de feesttafel te gaan zitten, vraag je om problemen. Omdat alles er zo lekker uitziet, ga je ook meer eten. Kies eerder voor een lichte, evenwichtige lunch zodat je eetlust onder controle blijft tot aan het kerst- of nieuwjaardiner.

4. Maak slimme en bewuste keuzes aan tafel

Tijdens een feestmaaltijd is het verleidelijk om je bord vol te laden. Met een aantal eenvoudige aanpassingen kun je ook feestelijk eten en genieten zonder te veel opofferingen te moeten doen. Probeer bewust te kiezen wat je echt lekker vindt. Neem kleinere porties en geniet van elke hap (mindfull eten).
Groenten zijn vullend, lekker, voedzaam en relatief laag in calorieën. Geef de voorkeur aan kalkoen, kip en vis boven vet vlees, spek en worstjes. Beperk gefrituurd voedsel en te veel suiker- en vetrijke sauzen. De gouden regel is om bij een buffet vooral te kiezen wat je het lekkerst vindt. Meestal volstaat het om te proeven. Je hoeft geen bergen op je bord te scheppen. En vermijd om twee keer op te scheppen zodat je kunt genieten van het dessert zonder schuldgevoel.

5. Hydrateer voldoende

Water drinken is essentieel voor de afvoer van afvalstoffen die ontstaan tijdens de stofwisseling , en nog meer tijdens de feestdagen. Alcohol, zout voedsel en zoetigheden kunnen uitdroging bevorderen. Drink minstens een glas water voor elke alcoholische drank en zorg ervoor dat je gedurende de rest van de dag voldoende vocht binnenkrijgt. Hou je niet zo van water? Kruidenthee, water met verse citroensap, soep en andere natuurlijke sappen zijn ook te overwegen, voor zover ze geen suiker bevatten.

6. Alcohol en champagne? Ja, maar met mate!

We weten allemaal wel dat alcohol niet goed is voor onze gezondheid. Naast de vele calorieën zorgen ze ook voor overbelasting van de lever , de hersenen en het zenuwstelsel. Een aperitiefje, een coupe champagne, een glaasje wijn, een likeurtje of een borreltje na het eten… dit kan tijdens de feesten heel verleidelijk zijn. Maar laten we nu ook niet te belerend zijn tijdens de feestdagen. Onze boodschap is om te drinken met mate en uitdroging te voorkomen door alcoholische drank voldoende af te wisselen met water.

7. Wees voorzichtig met vloeibare calorieën

Drankjes zoals cocktails, mocktails, glühwein, warme chocolademelk met slagroom en onschuldige vruchtensappen kunnen ongemerkt veel calorieën bevatten. Als je het toch niet kunt laten, kies voor lichtere opties, zoals droge wijn of water met een schijfje citroen. Probeer je niet te verleiden door gesuikerde frisdrank, ook niet door light frisdrank met synthetische suikers.

8. Wees alert voor verborgen suikers

De feestdagen hoeven geen ‘alles of niets’-moment te zijn. Combineer rijkere gerechten met gezondere opties. Serveer bijvoorbeeld naast de traditionele aardappelen een kleurrijke salade of gestoomde groenten. Op deze manier geniet je van het beste van beide werelden.

Wees niet alleen kritisch voor de zoetigheden bij het dessert en de koffie, suikers (koolhydraten) zitten vaak verborgen in allerlei andere lekkernijen zoals toastjes, borrelhapjes, industrieel bereid bladerdeeg zoals bouchées, mini pizza’s, pasta’s, alle soorten paté, worstjes, warme en koude sauzen… En laat dit nu net zijn wat mensen zo rijkelijk serveren tijdens de feestdagen. Overweeg om ook eens kleurrijke rauwe groenten bij het aperitief aan te bieden met verse vishapjes. Maak een dessert op basis van vers fruit zoals fruitsalade, gebakken appels met kaneel, een yoghurtparfait, vruchtensorbet. Verdeel daarna je restjes onder de gasten of bewaar ze in de vriezer zodat je niet dagenlang in de verleiding blijft om dit allemaal ineens te verorberen.

9. Let op met zout

Te veel industrieel keukenzout zorgt ervoor dat het lichaam vocht gaat vasthouden wat het risico op hoge bloeddruk (hypertensie) doet toenemen. Overweeg om je gerechten op smaak te brengen met aromatische kruiden, specerijen en selderij. Vermijd vooral kant-en-klare schotels, geconserveerde en ingeblikte producten want deze bevatten een bom verborgen zout. 

10. Snack slim

Als er de hele dag of avond door hapjes op tafel staan, kies dan bewust. Ga voor noten, rauwe groentjes met humus, enkele plakjes mager vlees, verse vishapjes, volkoren crackers met avocado, groentespiesjes met fetakaas, dadels gevuld met geitenkaas, stukjes fruit, meloen met rauwe ham… Zulke snacks bevatten voedingsstoffen en vullen beter dan chips of koekjes.

11. Ga voluit voor schaal- en schelpdieren en wit vlees

Gelukkig kun je ook feestelijk genieten met voedsel waar je lichaam blij van wordt! Bovenaan de top 10 staan schaal- en schelpdieren zoals oesters, garnalen, jakobsschelpen, kreeft en langoesten die boordevol mineralen zitten die goed zijn voor de gezondheid zoals zink , jodium en selenium.
Daarnaast zijn vis en witte vleessoorten een uitstekende keuze. Ze bevatten veel eiwitten , relatief weinig vet en zorgen voor een verzadigd gevoel zodat je bij het dessert niet meteen naar een tweede stukje van de kerststronk verlangt.

12. Blijf bewegen

Het is verleidelijk om na een feestmaaltijd op de bank te blijven zitten, maar een korte wandeling kan wonderen doen. Beweging stimuleert de spijsvertering en helpt je om energieker te blijven. Maak er een gezinsactiviteit van door samen een frisse neus te halen tijdens de feestdagen of na het feestdiner. Je kunt ook met de hele familie gaan ijsschaatsen of er een leuke dansparty van maken na het eten. Zo verbrand je meteen de overtollige calorieën van je feestmaal terwijl je ook nog eens veel plezier maakt.

13. Luister naar je lichaam

Honger en verzadiging zijn je beste gids. Vaak eten we tijdens de feestdagen uit gewoonte of sociale druk. Sta even stil bij hoe je je voelt voordat je een tweede ronde opschept. Soms is een pauze voldoende om te beseffen dat je eigenlijk vol zit.

14. Geniet zonder schuldgevoel

Misschien wel de belangrijkste tip: voel je niet schuldig als je een keer meer eet dan gepland. De feestdagen gaan over plezier en verbinding, en dat hoort ook bij voeding. Eén dag genieten zal je heus niet uit balans brengen, zolang je de draad daarna weer oppakt.

Conclusie

Voeding tijdens de feestdagen hoeft geen bron van stress te zijn. Met een paar eenvoudige strategieën kun je volop genieten zonder dat je gezondheid eronder lijdt. Door bewust te kiezen, te bewegen en met mate te genieten, houd je het leuk én gezond. Zo begin je het nieuwe jaar met een goed gevoel en nieuwe energie!