XENO-OESTROGENEN & HORMONALE DISBALANS | In onze moderne wereld worden we voortdurend blootgesteld aan allerlei chemische stoffen, waarvan sommige een negatieve invloed kunnen hebben op onze gezondheid. Een groep van deze schadelijke stoffen, bekend als xeno-oestrogenen, heeft de aandacht getrokken van wetenschappers en gezondheidsexperts vanwege hun potentieel om hormonale verstoringen te veroorzaken en de gezondheid van mens en dier te beïnvloeden. In dit artikel gaan we dieper in op wat xeno-oestrogenen zijn, waar ze te vinden zijn en welke impact ze kunnen hebben op onze gezondheid |
|
Wat zijn Xeno-oestrogenen?
Xeno-oestrogenen, ook wel bekend als milieu-oestrogenen, vreemde oestrogeenachtige stoffen, pseudohormonen of nephormonen, zijn synthetische of natuurlijke chemische verbindingen die veel weg hebben van het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen. Het woord ‘xeno’ betekent vreemd en refereert naar het feit dat deze stoffen afkomstig zijn van buiten het lichaam. Deze stoffen komen voor in het milieu als gevolg van industriële verontreiniging, pesticiden, herbiciden, plastics, cosmetica en andere alledaagse producten.
Xeno-oestrogenen zijn dus geen echte hormonen, maar kunnen zich in het lichaam wel gedragen als het echte hormoon oestrogeen. Oestrogeen is een hormoon dat een belangrijke rol speelt bij de ontwikkeling van vrouwelijke geslachtskenmerken. Oestrogeen speelt dan ook een rol bij het libido, de menstruatie en zwangerschap.
Hoewel xeno-oestrogenen qua structuur erg gelijken op oestrogeen, zijn ze veel krachtiger dan onze lichaamseigen oestrogenen. Ze hebben niet alleen een oestrogeenachtige werking in het lichaam, ze kunnen de werking van onze lichaamseigen hormonen blokkeren, verminderen of versterken. Door de normale hormonale balans te verstoren, zul je begrijpen dat ze bijzonder schadelijke effecten kunnen hebben op het hormonale systeem (endocriene systeem) en op onze gezondheid in het algemeen. |
|
Waar komen Xeno-oestrogenen vandaan?
Xeno-oestrogenen zijn hormoonverstorende zware metalen of chemische stoffen die gemaakt zijn vanuit het oeroude aardolie. Aardolie bestaat immers uit miljoenen jaren oude resten van planten en dieren die in de aardbodem verteerd zijn tot olie. Door allerlei uitvindingen binnen de petrochemische industrie bleek aardolie de basis te zijn van heel wat producten zoals plastic, medicijnen, kleding, tapijten, onkruidverdelgers, ongediertebestrijdingsmiddelen, afwasmiddelen, benzine, kleurstoffen, zoetstoffen, cosmeticaproducten, verzorgingsproducten en parfums. Een summier overzicht:- Pesticiden en herbiciden
Deze chemicaliën worden gebruikt om ongedierte en onkruid te bestrijden in de landbouw. Residuen kunnen aanwezig zijn op geteelde gewassen en in ons voedsel belanden. Ook in rood vlees en melkproducten zijn deze stoffen aanwezig omdat dieren granen eten die bespoten zijn met pesticiden.
- Plastic en verpakkingen
Bisfenol A (BPA) en weekmakers (ftalaten) zijn bekende xeno-oestrogenen die vaak voorkomen in plastic producten en verpakkingsmaterialen.
- Industriële chemische verontreiniging
Heel wat industriële processen genereren xeno-oestrogenen die in de lucht en het water terechtkomen, wat uiteindelijk de voedselketen kan vervuilen. Gekende voorbeelden zijn dioxines in vet van niet biologische zuivel, vlees en vis, PCB’s afkomstig van verf en lijm …
- Cosmetica en persoonlijke verzorgingsproducten
Sommige cosmetica en persoonlijke verzorgingsproducten bevatten xeno-oestrogenen, zoals parabenen. Parabenen worden vaak gebruikt als conserveringsmiddel en zijn doeltreffend tegen schimmels en bepaalde bacteriën. Ze komen voor in cosmeticaproducten zoals zeep, shampoo, massageoliën, handcrèmes, nagellak, zonnebrandolie, douchegel, lippenbalsem, schoonmaakmiddelen, wasmiddelen etc. Ook zware metalen en siliconen in huishoudelijke artikelen en cosmeticaproducten kunnen xeno-oestrogenen bevatten. Wist je dat de gemiddelde vrouw enkel en alleen al met haar verzorging en cosmetica dagelijks in contact komt met zo’n 500 chemische stoffen?
- Geneesmiddelen
Sommige medicijnen kunnen xeno-oestrogene effecten hebben en een verstoring van de hormoonbalans veroorzaken.
- Textiel
Kleding en andere textielproducten zoals tapijten bevatten ook xeno-oestrogenen.
Omdat al deze petrochemische producten gemaakt zijn vanuit het oude natuurproduct aardolie, worden ze nog steeds door ons lichaam herkend als oestrogeenachtige stof. En dat is nu net het probleem. Terwijl een aantal chemische stoffen je schildklierhormoon of het hormoon testosteron kunnen verstoren, hebben de xeno-oestrogenen het op het vrouwelijke hormoon oestrogeen gemunt. |
|
Te veel is te veel met als gevolg oestrogeendominantie
Voor de vrouw is de balans tussen de twee hormonen oestrogenen en progesteron erg belangrijk. Omdat oestrogeen ook aangemaakt wordt in vetcellen, zal een vrouw met overwicht sowieso al meer oestrogeen in haar lichaam hebben. Komt daar nog eens de dagelijkse toestroom van xeno-oestrogenen bij, dan is de hormonale balans nog moeilijk te handhaven. Het teveel aan lichaamseigen oestrogeen en oestrogeenachtige stoffen kunnen zich gaan opstappelen in het vetweefsel, de lever en de voortplantingsorganen, wat ernstige gevolgen kan hebben voor de gezondheid. Het afbreken van xeno-oestrogenen vergt van het lichaam veel moeite en is bovendien een ingewikkeld proces. Het overschot en de disbalans kunnen uiteindelijk leiden tot oestrogeendominantie.
 |
|
Oestrogeendominantie nefast voor het lichaamOestrogeen heeft een celdelende werking in het lichaam. Het is immers dit hormoon dat tijdens je puberteit gezorgd heeft voor het uitzetten van je borsten en je heupen, wat uiteraard ook de bedoeling was. Maar bij oestrogeendominantie word je overspoeld door klachten, die opmerkelijk genoeg veel gelijkenissen vertonen met overgangsklachten: - Vermoeidheid, slapeloosheid
- Vocht vasthouden
- Menstruatieproblemen, PMS, PCOS, onvruchtbaarheid, ontwikkelingsproblemen met de foetus tijdens de zwangerschap
- Endometriose, vleesbomen, baarmoederpoliepen, borstcysten, borstkanker, baarmoederkanker en andere hormoongevoelige kankers komen steeds vaker voor en lijken dan ook sterk gerelateerd te zijn aan een overaanbod van xeno-oestrogenen die de celdelende werking gaan versterken.
- Stemmingswisselingen, depressie
- Hoofdpijn
- Haarverlies
- Opgeblazen gevoel, diarree, galblaasaandoeningen
- Slecht functionerende schildklier (hypothyreoïdie): door interferentie met de schildklierfunctie kunnen xeno-oestrogenen heel wat gevolgen hebben voor de stofwisseling en de algemene gezondheid.
- Verlaagd libido
- Te veel vetweefsel
- Fibromyalgie
Oestrogeendominantie kan uiteraard ook de mannen treffen. Xeno-oestrogenen kunnen immers ook de vruchtbaarheid van de man verminderen, aangezien ze de productie van sperma en testosteron kunnen beïnvloeden. |
|
Hardnekkig buikvet en obesitas …
Xeno-oestrogenen zijn moeilijk door de lever af te breken omdat het lichaam hem daarvoor onvoldoende grondstoffen of energie ter beschikking kan stellen. Daarom beslist het lichaam in al zijn wijsheid om die ergerlijke overdosis aan hormoonachtige stoffen ergens op te slaan waar ze het minste kwaad kunnen: in je vetcellen, waar ze tientallen jaren kunnen blijven zitten. Vaak gaat het hier om hardnekkig vet want als jij besluit om af te vallen maar je lever blijkt niet in staat te zijn om de daardoor vrijgekomen xeno-oestrogenen op een juiste manier af te voeren, dan worden ze gewoonweg opnieuw opgeslagen in je vetcellen. En zo kom je in een hopeloze vicieuze cirkel van obesitas waar veel artsen geen raad mee weten.
Ruim 240 wetenschappelijke studies laten echter zien dat de sterke toename van obesitas en diabetes niet enkel meer toegeschreven kan worden aan verkeerde voeding en te weinig beweging, maar dat die zeer waarschijnlijk mede veroorzaakt wordt door de dagelijkse blootstelling aan kleine hoeveelheden hormoonverstorende stoffen zoals xeno-oestrogenen.
 |
|
Hoe je blootstelling aan xeno-oestrogenen kunt verminderen
Hoewel het in onze moderne wereld quasi onmogelijk is om volledig aan xeno-oestrogenen te ontsnappen, zijn er manieren om de blootstelling te verminderen: - Eet biologisch
Kies voor biologisch geteeld voedsel en pure onbewerkte voedingsmiddelen om de blootstelling aan pesticiden en herbiciden te verminderen. Als je niet voor biologische voedingsmiddelen kiest omdat ze niet in je nabijheid beschikbaar zijn, of te duur voor jouw budget, was of schil dan je groenten en fruit zo goed mogelijk.
- Vermijd plastic
Gebruik bij voorkeur glas in plaats van plastic om voedsel en drank op te slaan.
- Kies natuurlijke cosmetica
Gebruik natuurlijke cosmetica en verzorgingsproducten die vrij zijn van xeno-oestrogenen zoals parabenen.
- Waterfiltratie
Installeer een waterfilter om xeno-oestrogenen en andere verontreinigingen in het drinkwater te verminderen.
- Minimaliseer het gebruik van geneesmiddelen
Gebruik medicijnen alleen zoals voorgeschreven en overleg met een arts over mogelijke bijwerkingen.
- Vermijd oververhitting van voedsel in plastic
Vermijd het verwarmen van voedsel in plastic containers in de magnetron, vermijd het afkoelen van warme voeding in een plastic bakje, vermijd het drinken van hete koffie, thee of soep in een plastic beker. Wanneer plastic warm wordt laten de weekmakers (ftalaten) die erin verwerkt zitten gemakkelijk los en komen ze in je eten of drinken terecht.
|
|
Supplementen bij oestrogeendominantie
Van een aantal supplementen is bewezen dat ze het overschot aan oestrogenen kan helpen verminderen:- Chlorella bevat veel chlorofyl dat nodig is voor de aanmaak van enzymen die de oestrogeenmolecules helpen verknippen.
- Broccoli is een kruisbloemige groente die een hoog gehalte bevat aan Indole-3-Carbinol (I3C). I3C vanuit de voeding wordt in het lichaam omgezet in DIM (di-indol-methaan). DIM activeert in de lever het enzym CYP450, wat zorgt voor de afbraak van hormonen, waaronder oestrogeen en xeno-oestrogenen.
- Actieve vitaminen B zijn nodig voor de afbraak (methylatie) van oestrogeen in de lever. Bijna de helft van de bevolking heeft last van het COMT en/of MTHFR gendefect waardoor het methylatieproces niet goed verloopt. Actieve B-vitaminen ondersteunen dit proces.
- Antioxidanten ondersteunen de lever bij de ontgifting.
- Vitamine C zou helpen om het glutathionniveau te verhogen.
- Curcuma is een sterke antioxidant die de glutathionniveaus helpt verhogen
|
|
CONCLUSIE
Xeno-oestrogenen zijn potentieel schadelijke stoffen die in ons dagelijks leven aanwezig zijn. Hun vermogen om hormonale verstoringen te veroorzaken, kan een negatieve invloed hebben op onze gezondheid en het milieu. Je kunt ze niet vermijden in je omgeving, maar je kunt ze wel zo veel mogelijk weren in je dagelijkse leven. Als je ervoor kiest om voedingssupplementen te gebruiken, denk eraan om bij twijfel altijd eerst je arts te raadplegen. Vooral als je zwanger bent of de intentie hebt om zwanger te worden |
|
|
